MEĐUNARODNI DAN MUZEJA

Logotip

Poštovani muzealci,

Upućujemo vam najiskrenije čestitke povodom Međunarodnog dana muzeja.
Čestitamo vam na rezultatima koje ste postizali u 2021. godini u vašim institucijama i zahvaljujemo na trudu koji ste uložili u afirmaciji MDS. Podsećamo da je protekla godina bila uspešna i da je Društvo dobilo novo rukovodstvo na Izbornoj skupštini koja je organizovana 15. novembra u Muzeju Jugoslavije, a objavili smo i Bilten br.12 i časopis Muzeji 8.
Iskreno se nadamo da će i ova godina biti uspešna za sve članove MDS.
Ovogodišnjim dobitnicima nagrade Mihailo Vltrović najiskrenije čestitamo i radujemo se još jednom zajedničkom susretu na Svečanoj sednici Skupštine u Leskovcu 18. maja.

Povodom 18. maja 2022. godine IO MDS

Kratko podsećanje na nacionalno strukovno organizovanje muzealaca u Srbiji

Potreba za organizovanjem muzejskih stručnjaka i muzeja na teritoriji Srbije javlja se u periodu između dva svetska rata, o čemu svedoči postojanje Muzejskog društva Niš. Tokom Drugog svetskog rata postojala je inicijativa o osnivanju muzeja u unutrašnjosti, što je podrazumevalo i rad na obrazovanju stručnog kadra. Međutim, intezivno formiranje muzeja u Srbiji, u okviru tadašnje Federativne Narodne Republike Jugoslavije, započinje od 50-tih godina XX veka i označeno je kao „muzejski bum“. Nova država je vodila brigu o svim sferama života, a organizovanje muzejske delatnosti bio je važan zadatak kao i stručno obrazovanje muzejskih kadrova. Briga države za muzejsku delatnost potvrđuje i činjenica da je 1948. godine u Beogradu održana i prva Konferencija muzejskih radnika NR Srbije, čiji je rezultat bilo izdavanje muzejskog priručnika „Osnovna uputstva o organizaciji i radu zavičajnih muzejaˮ. Iste godine, pokrenut je i časopis Muzeji, čija je osnovna ideja bila da se u njemu objavljuju tekstovi o muzejskim i konzervatorskim problemima.

Na teritoriji tadašnje države, na nivou republika i pokrajina, prvo je osnovano Muzejsko – konzervatorsko društvo. Prioritetni cilj svih muzejskih udruženja nakon Drugog svetskog rata bilo je obrazovanje i stručno usavršavanje „muzejskih radnikaˮ. Nazivi udruženja su se povremeno menjali, a na nivou države Jugoslavije postojao je i Savez muzejskih društava Jugoslavije. Republička društvasumeđusobno sarađivala, a periodično je organizovan i Kongres Saveza muzejskih društava Jugoslavije.

Organizovanje muzejskih stručnjaka u Srbiji bilo je u skladu sa zakonskom regulativom tog vremena, prvo kao Društvo muzejskih radnika Srbije, a od 10. maja 1962. godine na Skupštini je promenjen naziv u Muzejsko društvo Srbije, koji se zadržao do naših dana. Delatnost Društva bila je usklađena sa opštim društvenim tokovima, pa je to bila „dobrovoljna organizacija radnika iz oblasti kultureˮsa punim nazivom  ̶ Muzejsko društvo Srbije „čije je sedište bilo u muzeju iz kojeg je izabran predsednik Izvršnog odboraˮ. Društvo je sarađivalo sa srodnim udruženjima (Društvom muzejskih radnika Vojvodine, Muzejskim društvom Kosova, Zajednicom muzeja Srbije, Društvom istoričara umetnosti Srbije, Društvom konzervatora Srbije), ali i sa društvenim i političkim organizacijama (Savezom sindikata, Savezom udruženja Boraca NOR-a, Savezom socijalističke omladine i drugim organizacijama). Najveći organ upravljanja bila je Skupština, koju su činili „izabrani delegati od članova Društva pojedinih muzeja, galerija i drugih srodnih OUR-aˮ.

Muzejsko društvo Srbije je 80-tih godina XX veka organizovalo nekoliko stručnih ekskurzija i stručnih skupova. U Donjem Milanovcu 1989. godine članovi Muzejskog društva Srbije učestvuju na skupu Modernizacija stalnih postavki muzeja, ali na pragu velike društvene krize i raspada tadašnje države komunikacija među stručnjacima se prekida, pa se mnoge predložene ideje ne realizuju. Nakon nekoliko godina pauze, 1995. godine u Konaku kneza Miloša, Muzejsko društvo Srbije i Društvo istoričara umetnosti Srbije organizuju seminar Menadžment u muzejima. Muzejsko društvo Srbije je tih ratnih godina protestvovalo zbog uništavanja kulturne baštine u Jugoslaviji i tim povodom je poslalo nekoliko apela Generalnom sekretaru UNESCO-a i ICOM-a koji su ostali bez odgovora

 U nesigurnim i teškim vremenima, Muzejsko društvo Srbije nije prestalo da deluje, ali je imalo periode neaktivnosti. Postepena normalizacija stanja u društvu i demokratski procesi koji su se osetili u svim sferama rada, probudili su ideju o obnavljanju rada Muzejskog društva Srbije. U Narodnom muzeju u Beogradu, 19. jula 2001. godine, organizovana je Inicijativna skupština za obnovu rada Muzejskog društva Srbije, a Osnivačka skupština za obnovu Muzejskog društva Srbije organizovana je u Narodnom muzeju u Beogradu, 8. novembra 2001. godine. Na Osnivačkoj skupštini formirana je redakcija glasila Društva „Bilten“. U ovom periodu radilo se i na konstituisanju Komisije za dodelu nagrada i priznanja „Mihailo Valtrovićˮ. Na Drugoj proširenoj sednici Izvršnog odbora, održanoj  8.4.2002. godine doneta je Odluka:“da se ostavi naziv nagrade  Mihailo Valtrović, zbog uspomene na prvog srpskog muzeologa.ˮ Istoimena nagrada je poslednji put dodeljena 1987. godine u organizaciji Zajednice muzeja, koja je prestala tada da postoji. Nagrada „Mihailo Valtrović“ sastoji se od plakete i diplome. Idejno rešenje za plaketu, sa likom Mihaila Valtrovića, uradio je vajar Kokan Koki Jovanović, uz asistenciju vajara Zorana Kuzmanovića Kuzmana iz Smedereva, koja se, prema napravljenom uzorku,  izrađuju i danas i nagrađenima uručuje  na Svečanoj sednici Skupštine 18. maja, na Međunarodni dan muzeja.